Noc Kupały

Autor: Ewa Michałowska -Walkiewicz

Noc Kupały, zwana też często Kupalnocką to pradawne święto słowiańskie, związane z letnim przesileniem. Obchodzone jest ono w czasie najkrótszej nocy w roku, która przypada na 21 czerwca.

Zatańczmy razem….

Kościół katolicki, nie mogąc wykorzenić pogańskich zabaw zwanych potocznie sobótką, zezwolił na okrojoną wersję tego święta, podczas której kultywowano imieniny Jana Chrzciciela. Podczas obrzędów sobótkowych, panny wróżyły sobie jakiego chłopca dostaną za męża. Gdy jednak wróżby te nie były dla nich pomyślne, panny odprawiały magiczne gusła i czary. Dlatego też święto Kupalnocki nosi też nazwę „małego sabatu”.

Palinocka

Noc Kupalna zwana jest też potocznie Palinocką. Jest to innymi słowy święto ognia, wody, słońca i księżyca, urodzaju, płodności, radości i miłości. Pali się podczas jego obchodów ognie, które wierzono że w te jedyną noc mają one magiczne moce. Było to święto, powszechnie obchodzone na terenach zamieszkiwanych przez ludy słowiańskie, ale też i celtyckie. Wspomniane zapalone ognie, wierzono, że potrafią oczyszczać ludzkie życie z grzechów, a także okoliczne pola uprawne z tak zwanego złego zasiewu, dając wszystkim urodzajny plon.

Czas puszczania wianków

Święto to jest także często opisywane, jako czas puszczania plecionych wianków na wodę. Wianki jak wierzono dają wszystkim uczestnikom tej zabawy upragnione szczęście, miłość a przede wszystkim zdrowie. Podczas tej celebracji, młodzi ludzie kąpali się w wodzie, która oczyszczała ich w magiczny sposób podczas tej jednej jedynej nocy w roku.

Legenda o Sobótce

Z nazwą tą wiąże się również legenda mówiąca o tym, że Nocą Kupalną trzeba czcić piękną dziewczynę o imieniu Sobótka. Jej narzeczony noszący imię Sieciech, powróciwszy z wojny, miał swą wybrankę poślubić. Jednak ich wioska w tym właśnie czasie, została zaatakowana przez wojska wroga. Podczas odpierania ataku, piękna Sobótka zginęła, będąc trafiona strzałą wroga w samo serce. Miało się to dziać, w noc letniego przesilenia.

Aby uczcić żywioły

Kupalnocka poświęcona jest przede wszystkim żywiołom wody i ognia, które jak od wieków wierzono miały oczyszczającą moc. To również święto miłości, płodności, słońca i księżyca. Z tym świętem wiąże się kolejna legenda, opowiadająca jak to pierwszej wiosny po stworzeniu świata, Księżyc wziął ślub ze Słońcem. Kiedy jednak Słońce po nieprzespanej nocy poślubnej wstało i wzniosło się ponad horyzont, Księżyc je opuścił i zdradził swoje Słoneczko z Jutrzenką. Od tamtej pory oba te ciała niebieskie są wrogami, którzy nieustannie ze sobą rywalizują.

Współcześnie

Współcześnie w różnych miastach Polski, są organizowane obchody nawiązujące do dawnych tradycji związanych z Nocą Świętojańską. Do najbardziej spektakularnych należy zwyczaj puszczania wianków na wodzie, do których przymocowane są zapalone świece. Świece mają za zadanie przyciągania wodnych nimf i rusałek, które chętnie młodym pannom przepowiadają przyszłość.

Ewa Michałowska -Walkiewicz

A współcześnie….Rusałki jak wabiły tak wabią i kuszą… Malowidło powyżej!

Ilustracje i opisy zdjęć od red. np.pl/ obrazek wprowadzający – puszczanie wianków w dawnej Warszawie.

#####################################