Modlitwa i wdzięczność – polska tradycja Wszystkich Świętych na emigracji i w ojczyźnie
O fenomenie, jakim jest odwiedzanie grobów przez Polaków w Polsce i poza jej granicami, w kontekście uroczystości Wszystkich Świętych i Dnia Zadusznego opowiedział dziekan Wydziału Teologii KUL ks. prof. dr hab. Przemysław Kantyka.
Family News Service
Nasza pamięć o bliskich sięga również tych, którzy zasłużyli się w naszej historii. To jest też bardzo piękne, że my o nich pamiętamy – powiedział Family News Service ks. prof. dr hab. Przemysław Kantyka, dziekan Wydziału Teologii KUL, wskazując na fenomen, jakim jest kultywowanie przez Polaków pamięci o zmarłych zarówno w kraju jak i zagranicą.
Choć zwyczaj odwiedzania grobów zmarłych nie jest tradycją wyłącznie polską, to jednak w Polsce ma on szczególny charakter. Ks. Kantyka wskazuje dwie tego przyczyny: „Po pierwsze to jest nasza miłość do naszych bliskich, którzy już przekroczyli bramę życia i śmierci. Chcemy zachować z nimi jakąś duchową łączność. Po drugie, dla ludzi wierzących, to jest też wyrażenie naszej wiary w życie wieczne”.
Pamięć o przodkach – integralna część polskości
Polacy zarówno dawniej jak i współcześnie, wyjeżdżając za granicę zabierają z sobą polskość. Rozmówca podkreślił, że „osoby, które się rodzą w rodzinach o polskich korzeniach, tę polskość przejmują, więc przejmują też nasze zwyczaje narodowe i nasze zwyczaje religijne”.
Żywa pamięć o zmarłych w niektórych krajach jest utrudniona, choćby ze względu na fakt, że w krajach protestanckich nie występuje kult świętych albo jak w przypadku krajów o tradycji prawosławnej, modlitwa za zmarłych odbywa się w innym niż w Polsce czasie. Niezależnie od tego, jak podkreślił dziekan Wydziału Teologii KUL, „tam, gdzie są polskie groby, tam Polonia bardzo chętnie i bardzo często na cmentarze przybywa”. Nawet jeśli nie został tam pochowany jeszcze nikt z rodziny, Polacy i tak odwiedzają cmentarze na obczyźnie, pamiętając o bliskich.
Odwiedzanie grobów, nie zmarłych
Odwiedzając groby chrześcijanie mają świadomość tego, że leżą tam jedynie doczesne szczątki, a zmarli wraz ze Wszystkimi Świętymi już przebywają w niebie albo przechodzą czas oczyszczenia w czyśćcu. Przebywając w innym wymiarze, wspierają żyjących jeszcze na ziemi. „Tę komunikację nazywamy communio sanctorum – wyjaśnił ks. prof. Kantyka. – To jest świętych obcowanie. To właśnie na tym polega wymiana duchowych darów: oni modlą się za nas, a my modlimy się za nich”.
Wdzięczność dla przodków
Nawiedzanie cmentarzy jest wyrazem wdzięczności. „Bardzo cenna i bardzo ważna jest pamięć również o naszych przodkach, którzy nam przekazali we władanie tę ziemię ojczystą, o którą my teraz musimy z całą odpowiedzialnością i całą miłością zadbać” – zaznaczył dziekan Wydziału Teologii KUL.
Pamięć o tym, co najważniejsze
Nie wielkość postawionych zniczy, ich liczba ani usłanie grobów kwiatami przyniesie naszym bliskim zmarłym rzeczywistą pomoc, tylko rzeczywistą pomoc przyniesie nasza modlitwa, szczera modlitwa, to obcowanie świętych, które będziemy praktykowali” – wskazał ks. prof. Przemysław Kantyka. „Oni na to czekają, bo jeżeli nawet postawimy bardzo dużo zniczy i różnych ozdób na grobie, a nie będzie tam modlitwy, to zaspokajamy tylko nasze poczucie estetyki czy jakąś pustkę wewnętrzną, ale w ten sposób nie przyjdziemy nikomu z pomocą. To modlitwa, zanoszona z wiarą, ona jest najistotniejsza w przeżywaniu tych uroczystości”- podsumował.
Family News Service
Dla naszepismo.pl przekazał Artur Hanula / Zaduszki, fot. s. Amata J. Nowaszewska CSFN_Family News Service/ fot1. Mirek Krajewski_Family News Service/ fot2. Mirek Krajewski_Family News Service
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
Prayer and Gratitude – The Polish Tradition of All Saints’ Day at Home and Abroad
Our remembrance of loved ones extends also to those who have played significant roles in our history. It’s a beautiful thing that we remember them,” said Father Professor Przemysław Kantyka, Dean of the Faculty of Theology at the Catholic University of Lublin, in an interview with Family News Service. He highlighted the unique way that Poles honor the memory of the deceased, both within Poland and around the world.
While visiting graves is not exclusively a Polish custom, it is particularly important in Poland. Fr. Kantyka points to two key reasons: „First, it expresses our love for those who have crossed the threshold between life and death. We want to keep a spiritual connection with them. Second, for believers, it also expresses our faith in eternal life.”
Honoring Ancestors as Part of Polish Identity
Historically and today, Polish people carry their identity wherever they go. Fr. Kantyka noted, „Those born into Polish families inherit our national and religious traditions, including how we honor the deceased.”
In some countries, preserving the memory of the departed is more challenging. Protestant nations, for instance, generally don’t have traditions for venerating saints. In Orthodox regions, prayers for the dead take place at different times than in Poland. However, as Fr. Kantyka emphasized, „wherever there are Polish graves, Polish communities eagerly and often visit cemeteries.” Even if family graves aren’t nearby, Poles abroad continue this tradition, remembering their loved ones from afar.
Visiting Graves, Not the Departed
When Christians visit graves, they understand that only mortal remains lie there, while the souls of the deceased, alongside the saints, are in heaven or undergoing purification in purgatory. Dwelling in a different realm, they support those still on earth. „This connection is known as *communio sanctorum*,” explained Fr. Kantyka, „the communion of saints. It’s a mutual exchange of spiritual gifts: they pray for us, and we pray for them.”
Gratitude to Our Ancestors
Visiting cemeteries is also a way of expressing gratitude. „Remembering our ancestors, who entrusted this homeland to us, is invaluable. We are now responsible for caring for it with full commitment and love,” Fr. Kantyka emphasized.
Remembering What Matters Most
It is not the size or number of candles we place, nor the flowers on the graves that truly help our departed loved ones. Real assistance comes from our prayers—from sincere prayer and the communion of saints we uphold,” said Fr. Kantyka. „They wait for this because even if we set countless candles and decorations, without prayer, we’re merely satisfying our aesthetic sense or inner longing. Such gestures don’t provide true support. Prayers, offered with faith, are essential to honoring these sacred days,” he concluded.
Family News Service
###################### np.pl ####################
