„Sarmacki Katyń” za czasów I Rzeczpospolitej

Autor: Ewa Michałowska- Walkiewicz

Rzeź polskich jeńców

Rzeź pod Batohem, to jak nam wiadomo masowa zbrodnia. Była ona dokonana na rozkaz Bohdana Zenobiego Chmielnickiego, przez jemu wiernych Kozaków zaporoskich na najlepszych żołnierzach polskich ówczesnej armii. Fakt ten bardzo często historycy nazywają „Sarmackim Katyniem”. Warto jest wspomnieć, iż rzeź ta była najtragiczniejszym ze zdarzeń w okresie I Rzeczpospolitej.

Rzeź

Do bitwy przygotowywano się już od miesiąca marca 1652 roku. Rzezi tej dokonano w dniach 3–4 czerwca 1652 roku. Miało to miejsce, zaraz po klęsce wojsk polskich pod Batohem. Już w drugim dniu po wspomnianej bitwie, Bohdan Chmielnicki osobiście wydał rozkaz, w którym szczególnie podkreślał, że należy wymordować polskich jeńców wojennych zaaresztowanych na polu bitwy, uzasadniając ten fakt słowami: „Zdechły pies nie kąsa”.

Słowo Tatarów na Krymie

Przeciw masowemu morderstwu polskich jeńców, w bardzo znaczący sposób zaprotestowali Tatarzy krymscy. Oni to podczas wspomnianej rzezi, w swoich obozach ukryli i ocalili życie, niektórych żołnierzy polskich. Każdy jeniec ukryty przez Tatarów był dla nich zyskowny, gdyż za odzyskanie przez niego wolności, polskie rodziny płaciły znaczny okup. Zdrajca Chmielnicki jak nie trudno się domyśleć, odrzucił żądania Tatarów, chcących aby pozostawić Polaków przy życiu. Pułkownicy kozaccy Iwan Zołotarenko i Wysoczanin podstępnie wykupili od Tatarów polskich jeńców, po czym na rozkaz Bohdana Chmielnickiego przekazano ich do wymordowania Kozakom i Tatarom nogajskim.

Nienawiść do Polaków

Jak nie trudno się domyśleć, zdrajcą Chmielnickim kierowała przede wszystkim nienawiść do Polaków. Był on typowym pragmatykiem będąc świadomym, że pozbawiając Rzeczpospolitą żołnierskiej elity, zada jej dotkliwy cios, który przez ewentualnymi najazdami kozackimi, nie pozwoli się jej bronić. Pod Batohem doszło do masakry bezbronnych Polaków. W tej bitwie zginęło około 3500 doborowych polskich żołnierzy, w tym wielu oficerów.

Wołając do Boga

Rzeź ta przebiegała w sposób następujący: związanych polskich jeńców po kilku wyprowadzano na wyznaczony plac, gdzie Kozacy i Tatarzy nogajscy podrzynali im gardła lub ścinali tępym nożem głowy. Niektórych Polaków, w których tliła się reszta życia, po prostu zakłuwano pikami. Kaźń ta odbywała się w obecności pozostałych polskich jeńców, którzy czekali na swoją kolej. Oszpeconych ciał nie grzebano, jak mówił Chmielnicki….ŚCIERWO POLSKIE SAMO ZNIKNIE…

Znaczenie bitwy

Bitwa pod Batohem, mimo wszystko miała przełomowe znaczenie. Zniszczenie najlepszych oddziałów polskiego wojska, umożliwiło Bohdanowi Chmielnickiemu przejście do ofensywy co w rezultacie doprowadziło do oderwania ziem ukraińskich od Rzeczypospolitej.

Ewa Michałowska- Walkiewicz

Od red. np: Dziękujemy Pani Ewie! Poniżej obrazek wprowadzający do artykułu.

Powyżej ^ Ukraińska moneta jubileuszowa o nominale 5 hrywien emitowana w 2002 roku z okazji 350. rocznicy bitwy -rarytas dla kolekcjonerów...

######################## np.pl ########################